Oprichtster VKM

Berthe L.F. Clemens
Schröner (1911 – 2009)

Op 8 augustus 2009 overleed op 97-jarige leeftijd de medeoprichtster van de Vereniging tegen Kindermishandeling Berthe Clemens Schröner. Gezien haar hoge leeftijd kennen waarschijnlijk niet zo veel mensen haar en derhalve is het Tijdschrift Kindermishandeling de aangewezen plaats om haar te herdenken.

Berthe Clemens Schröner was afkomstig uit een Gronings muzikantengezin. Zelf was ze een enthousiast amateurvioliste – die tot enkele maanden voor haar dood nog les nam -, en had ze talent voor tekenen en schilderen. Bij het leegruimen van haar flat in Oegstgeest werden er honderden schilderijen en aquarellen gevonden. Naast haar hobby’s muziek, schilderen en tekenen hield ze zich vooral bezig met maatschappelijke problemen, vooral bij kinderen. Zij zette vanaf het Groninger gymnasium haar verdere vorming voort in de richting van de kinderbescherming.

Na haar rechtenstudie in Groningen ging ze kort voor de Tweede Wereldoorlog naar Rotterdam om te gaan werken bij de kinderpolitie. Natuurlijk vormde kinderbeschermingsproblematiek een groot stuk van dat werkterrein. Vlak na de bevrijding vertrok ze voor twee jaar naar Londen om een voortgezette opleiding maatschappelijk werk te volgen. Toen ze naar Nederland terugkeerde, vroeg professor Koekebakker haar wetenschappelijk medewerker te worden bij zijn Nederlands Instituut voor Preventieve Geneeskunde van TNO in Leiden. Zij voelde zich daar zo goed op haar plaats en werd navenant zo zeer gewaardeerd dat ze er niet meer weg ging. Haar onderzoek op het gebied van kinderproblematiek was van grote kwaliteit. In 1956 promoveerde Berthe op een proefschrift over psychische kindermishandeling. Dit was het eerste Nederlandse onderzoek op dit terrein.

Naast haar werk als onderzoeker werd zij steeds meer gevraagd voor bestuursfuncties bij organisaties op het gebied van de kinderbescherming. Zo werd zij vice-voorzitter van de in oprichting zijnde Vereniging tegen Kindermishandeling. Haar betrokkenheid bij en kennis van de psychische kindermishandeling uitte zich in tal van bijdragen in vakbladen en in uitgaven van de Vereniging tegen Kindermishandeling zelf. Berthe bleef zich ook na haar bestuurslidmaatschap langdurig verdienstelijk maken binnen de vereniging en verwierf zich daarmee de positie van pionier en expert. Zij was het die het inititiatief nam tot instelling van de functie van vertrouwensarts inzake kindermishandeling. Later kwamen hier de Bureaus inzake kindermishandeling uit voort, tegenwoordig beter bekend als Advies- en Meldpunten Kindermishandeling. Iedereen die met haar te maken kreeg, bewonderde haar standvastigheid. Zozeer zij zich voor het mishandelde kind inzette, zo bescheiden en sober leefde zij zelf: een voorbeeld voor iedereen.

Wij zijn haar dankbaar!

A. Th. Schweizer
Emeritus-hoog leraar kindergeneeskunde
(Met dank aan het Tijdschrift Kindermishandeling.)